عمق فوکوس یکی از عوامل مهم در عکاسی است که بسیاری از افراد فکر می‌کنند همان عمق میدان است. تولرانس لنز به فیلم اصطلاح دیگری است که برای عمق فوکوس به کار می‌رود. در این مقاله از نمایندگی نیکون شما اطلاعات کاملی از این عنصر عکاسی به دست می‌آورید و تفاوت عمق میدان و عمق فوکوس را به صورت کامل متوجه خواهید شد.

بسیاری از عکاسان و به ویژه عکاسان مبتدی فکر می‌کنند که این دو اصطلاح یکی هستند. اما هیچ یک از آن‌ها را نمی‌توان به جای دیگری به کار برد.

عمق فوکوس به محدوده‌ی پشت لنز مربوط است. محدوده‌ای که در آن سنسور عکس می‌تواند عکس فوکوس شده را بگیرد. در مقابل عمق میدان محدوده‌ای را مشخص می‌کند که با وضوح بالا در برابر دوربین قرار می‌گیرد و برای چشم انسان قابل دیدن است. اشیاء بسیار نزدیک به دوربین یا بسیار دور وضوح بالایی ندارند و در محدوده‌ی خارج از فوکوس قرار می‌گیرند.

عمق کم میدان نشان می‌دهد محدوده‌ای که در آن اجسام با فوکوس و وضوح مناسب ظاهر می‌شوند، کوچک است. عمق زیاد نیز نشانه از محدوده‌ی طولانی دارد که در آن اشیاء با فوکوس ظاهر می‌شوند. همیشه آنچه در دوربین می‌بینیم با عکس ثبت شده متفاوت است. حتی اگر همه‌ی قسمت‌های سوژه وضوح خوبی داشته باشند، نتیجه‌ی عکس بخش‌هایی را نشان می‌دهد که در عمق میدان وضوح خوبی دارد.

فاصله کانونی و عمق میدان

برخلاف باور بسیاری، فاصله کانونی بر عمق میدان تاثیر دارد.لنزهای ماکرو دارای عمق میدان کم، فاصله کانونی زیاد و قادر به دریافت اطلاعات دقیق سوژه در فاصله‌های کم هستند.به میزان فاصله‌های کانونی کم در جدول زیر دقت کنید.در جدول عمق میدان تقریباً در همه‌جا ثابت است و تغییر چندانی نکرده است. عمق میدان با دیافراگم ۴ محاسبه‌شده است و نقطه فوکوس آن ۰٫۰۲۰۶ میلیمتر است.

چه مواردی بر عمق فوکوس و عمق میدان تأثیر دارند؟

اشنایی با عوامل موثر بر دو عنصر مهم عکاسی به شما در گرفتن عکس‌های بهتر کمک می‌کند. در مورد عوامل تأثیرگذار در عمق سطح فوکوس صحبت کردیم. استفاده از فیلترهای ژل یا ND می‌تواند در افزایش این عمق موثر باشد. به خاطر داشته باشید که باید از فیلترهای ژل بدون رنگ استفاده کنید.

سایز دیافراگم:

همانطور که می‌دانید دیافراگم تنظیم کننده‌ی میزان نوری است که از لنز عبور می‌کند و به سنسور عکس می‌رسد. این یک عامل مهم در تعیین عمق میدان است. برای عمق میدان بیشتر به دیافراگم‌های کوچک‌تر نیاز است. اگر دیافراگم‌های سایز کوچک با لنزهای بزرگ همراه باشند، عمق میدان بیشتر خواهد شد.

فاصله‌ی کانونی:

میزان بزرگنمایی تصویر در عمق میدان تأثیر بسزایی دارد. زمانی که از لنزهایی با زاویه دید گسترده استفاده می‌کنید، طبیعتا عمق میدان نیز بیشتر می‌شود. لنزهای تله فوتو با فاصله‌کانونی بیشتر، عمق کم میدان را برای عکاسان ایجاد می‌کنند.

فوکوس:

اینکه سوژه‌ای که روی آن فوکوس کرده‌اید در چه فاصله‌ای قرار دارد و اندازه‌ی آن چقدر است نیز در عمق میدان موثر است. هرچه سوژه نزدیک‌تر باشد، عمق میدان کم‌تر خواهد بود. اما هر چه عکاس از سوژه فاصله بگیرد، می‌تواند قسمت‌های بیشتری از محیط را در عکس جای دهد.

در بسیاری از دوربین‌ها دکمه‌ی DOF که مخفف depth of field که همان عمق میدان می نامند ، وجود دارد. عکاس‌ها اغلب بدون در نظر گرفتن فاصله‌ی کانونی عکاسی می‌کنند. به همین خاطر در بعضی موارد آنچه انتظار دارند، با نتیجه متفاوت خواهد بود. استفاده از دکمه‌ی DOF به ویژه در دوربین‌های DSLR به آن‌ها کمک می‌کند عمق میدان را به دست آورند.

 دکمه‌ی DOF که مخفف depth of field در بسیاری از دوربین های DSLR نیکون همان عمق میدان را نشان میدهد. افراد زیادی معمولا بدون در نظر گرفتن فاصله‌ی کانونی عکاسی می‌کنند. به همین خاطر در برخی موارد آنچه انتظار دارند، با نتیجه متفاوت خواهد بود. استفاده از دکمه‌ی DOF به خصوص در دوربین‌های DSLR به آن‌ها کمک می‌کند عمق میدان را به دست آورند.

خلاصه

توجه به جزئیات و عنصرهای موثر در عکسبرداری موضوع مهمی است که در کیفیت عکس‌ها تأثیر دارد. در اصل توجه به همین جزئیات است که تفاوت‌های یک عکاس حرفه‌ای و یک آماتور را نشان می دهد. البته منظور این است که برای همه عکس‌ها عمق فوکوس و میدان را به صورت دقیق محاسبه شود. اما اطلاع از این دو کمیت حتی به صورت تقریبی باعث می‌شود عکاس پیش از ضبط عکس، از نتیجه‌ای که به دست می‌آید، اطلاع پیدا کند. آگاهی از نتیجه امکان گرفتن عکس‌هایی با کیفیت مطلوب را فراهم می‌کند.