استفاده از تعادل و عدم تعادل در عکاسی
استفاده از تعادل و عدم تعادل در عکاسی یکی از مباحث ترکیببندی است که کم پیش میاد در مورد آن صحبت بشود ولی به احتمال زیاد مهم ترین مبحث موجود است. همه ی عکاسها در زمان عکاسی چه به صورت آگاهانه و چه غیرارادی یک تصمیم مهم میگیرند: آیا ترکیببندی باید متعادل باشد یا غیرمتعادل؟ تا حدود تمامی عکاسها عناصر لازم برای استفاده از تعادل یا عدم تعادل را در اختیار دارند، به همین دلیل مباحث مطالعهی این مقاله برای تمامی عکاسهایی که میخواهند قدرت تصاویر خودشان را در اساسیترین مرحله افزایش دهند، ضروری خواهد بود.
تعادل چپ و راست
در مبحث تعادل و عدم تعادل در عکاسی، هنگامی که یک عکس کاملا متعادل باشد، بخش چپ و راست آن به یک اندازه نگاه بیننده را به خودشان جذب میکنند.
بخشهای چپ و راست تنها بخشهایی هستند که از نظر تعادل در تصویر های شما دارای اهمیت هستند. تعادل بالا-پائین تاثیر کمی روی اینکه یک عکس تا چه اندازه متعادل است دارد. همچنین با وجود اینکه اصل تعادل بالا-پائین در بدن انسان رعایت نشده است و فقط تقارن چپ و راست در خلقت انسان مورد توجه قرار گرفته است، اما تقریبا همهی مردم را به صورت متقارن میبینیم. به همین دلیل اگر عکسی داشته باشید که تمامی سوژههای آن در بخش پائینی تصویر قرار گرفته باشند ولی وزن بصری سمت چپ و راست تصویر متعادل باشد، آن عکس را میتوان متقارن دانست.
این گونه فکر کنید که یک تصویر را روی یک نقطه ی تعادل قرار دادهاید. در شرایطی که ویژگیهای هر دو طرف عکس به یک اندازه توجه مخاطب را به خودشان جلب کنند، میتوان گفت که عکس مورد نظر متعادل است.
تعادل و عدم تعادل در عکاسی
تعادل یا نبود آن باعث خواهد شد که عکس شما پر سر و صداتر یا کم سر و صداتر به نظر برسد. در عکسهای متعادل، فریم آرامتر از عکسهایی است که در آنها تمام توجه بصری عکس به یک سمت آن منعطف شده است. این موضوع، به خصوص اگر عکس زیر را در نظر بگیرید،
با وجود اینکه برخیها ممکن است نظر متفاوتتری داشته باشند اما عکس اول به نظر آرامشبخشتر میرسد اما عکس پائین تنش بیشتری دارد و به نظر میرسد که به شکل فعلی هیچگونه ثباتی ندارد زیرا بیننده تصور میکند که ممکن است چیزی داخل کادر تصویر تغییر کند.
البته افراد مختلف ممکن است هر کدام از این عکسها را به دیگری ترجیح دهند. برای خیلی از مردم یک عکس پرتنش داستان را به شکل موثرتری منتقل میکند. برای برخی افراد نیز عکسهای متعادل آرامشبخشتر هستند و از لحاظ زیباییشناختی هم نگاه کردن به آنها لذتبخشتر است. تمامی این موارد به احساسی که میخواهید منتقل کنید بستگی دارد.
تقارن در عکاسی
تعادلی که در آن سمت چپ و راست تصویر شبیه به هم هستند را میتوان یکی از واضح ترین تعادل ها در عکاسی باشد. رعایت تقارن کامل و پیکسلی در عکسهایی که خارج از محیط کامپیوتر تولید میشوند ممکن نیست اما عکسی که «تقریبا متعادل» است برای نشان دادن یک ترکیببندی متعادل کافی است.
قطعا در الگوی ستارهها در دو طرف تصویر متفاوت است ولی این صحنه تا جای ممکن متقارن است. سوژه دقیقا در مرکز تصویر قرار گرفته است و وزن بصری هر دو طرف تصویر نیز به یک اندازه است. حتی عکاس هم یک فرمت مربعی را انتخاب کرده است تا روی تعادل تصویر تاکید داشته باشد.
ایراد اصلی برای استفاده از تقارن این است که بیشتر صحنهها دو نیمهی کاملا شبیه به هم ندارند و در شرایطی هم که در ژانری کار میکنید که سوژههای متقارن زیادی برای استفاده در اختیار دارید برای مثال عکاسی معماری، در صورتی که همه ی عکس های خودتان را به یک شکل ترکیببندی کنید، پس از مدتی تکراری خواهند شد.